Po ubiegłorocznej trasie, obejmującej dziesięć miast, wystawa objazdowa #StolenMemory 1 marca 2023 r. ponownie odwiedzi Polskę – z rozszerzonymi treściami i nowymi partnerami. Realizację zaplanowanej na dwa lata trasy wspiera finansowo Ministerstwo Spraw Zagranicznych Niemiec. Nową edycję ekspozycji kierujemy również w wyraźny sposób do Ukraińców.

Od 2016 roku udało nam się odnaleźć około 700 rodzin i zwrócić im skradzione pamiątki po bliskich. W samej Polsce było to 159 rodzin. W kampanii #StolenMemory wspierają nas wolontariusze, którzy razem z nami poszukują krewnych. Dzięki wystawie objazdowej przekazujemy informacje o losach poszczególnych prześladowanych i zapraszamy do włączenia się w poszukiwania.

Nowi partnerzy – nowe treści

“Bardzo się cieszymy, że możemy kontynuować w Polsce trasę, którą udało nam się uruchomić w ubiegłym roku z pomocą amerykańskich placówek dyplomatycznych w Niemczech i w Polsce, a obecnie dzięki wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych Niemiec” – wyjaśnia Floriane Azoulay, dyrektor Arolsen Archives. “Opinie na temat wystawy objazdowej w Polsce były bardzo pozytywne. Jesteśmy niezwykle szczęśliwi, że tak wielu wolontariuszy wspiera nas w Polsce. To zachęca do dalszych działań i zaznaczenia swojej obecności dzięki treściom w języku ukraińskim” – dodaje.

W latach 2023 i 2024, dzięki wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych Niemiec w wysokości 180 tys. euro, wystawa objazdowa powinna – zgodnie z pierwotnym założeniem – oprócz Polski przejechać także po raz pierwszy przez Ukrainę. Wciąż bowiem mamy w swoich zasobach liczne depozyty ofiar nazistowskich prześladowań, pochodzących z Ukrainy. Jednak rosyjska agresja i wojna w Ukrainie uniemożliwiły w tej chwili dotarcie do tego państwa. Mimo to przetłumaczyliśmy zawartość strony internetowej i wystawy na język ukraiński. Chcemy w ten sposób dotrzeć do jak największej liczby tych, którzy musieli uciekać przed wojną. Wystawa koncentruje się między innymi na losach dwóch Ukraińców, którzy zostali deportowani przez niemieckich okupantów jako robotnicy przymusowi. Te dwie biografie są reprezentatywne dla setek tysięcy ukraińskich ofiar nazistowskiej polityki prześladowczej. Mamy nadzieję, że dzięki wystawie uda się odnaleźć także rodziny tych dwóch osób.

Trasa w czasie wojny

Aby umożliwić jak największej liczbie Ukraińców obejrzenie wystawy objazdowej, zatrzymamy się zarówno w lokalizacjach położonych blisko polsko-ukraińskiej granicy, jak i w tych miastach na terenie całej Polski, w których wielu uchodźców znalazło schronienie. Ponadto nasi nowi partnerzy, portal DEON.pl i Akcja Znaku Pokuty – Służby dla Pokoju Ukraina, intensywnie wspierają nas w komunikacji z polskim społeczeństwem obywatelskim i ukraińskimi społecznościami na miejscu.

“Od roku tuż za wschodnią granicą Polski popełniane są okrutne zbrodnie przeciwko ludzkości. Po raz kolejny przerwane zostały rodzinne historie – dzieci i wnuki będą dorastać w traumie. Wydawało się, że w Europie taka wojna już się nie powtórzy. Ale kiedy Rosja zaatakowała Ukrainę, nagle okazało się, że nic nie jest pewne. Pokoju nie można już brać za pewnik. Tym bardziej ważne jest, aby podtrzymać pamięć o zbrodniach nazistowskich i pomóc zarówno ukraińskim, jak i polskim rodzinom wypełnić luki w ich rodzinnych historiach z powodu prześladowań nazistowskich i II wojny światowej” – tłumaczy Floriane Azoulay.

Objazdowa wystawa będzie prezentowana w Słońsku do 21 marca, po czym pojedzie do Goleniowa i Gdyni. Następnie zatrzyma się w Warszawie, Brennej, Rzeszowie, Dębicy, Mielcu, Lublinie, Pustkowie, Luborzycy, Dusznikach Zdroju i Zamościu. Wszystkie terminy i miejsca można znaleźć na naszej stronie internetowej stolenmemory.org/pl.